Terapeuta środowiskowy – charakterystyka zawodu
Terapeuta środowiskowy pracuje z osobami z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi. Jego rolą jest udzielanie wszechstronnego wsparcia i pomocy terapeutycznej podopiecznym i ich rodzinie. Najważniejszym zadaniem terapeuty środowiskowego jest nawiązanie kontaktu z podopiecznym i rozpoznanie jego potrzeb oraz możliwości.
Po zapoznaniu się z sytuacją pacjenta, terapeuta planuje konkretne działania terapeutyczne i opracowuje indywidualny plan zajęć swoich podopiecznych. Ważnym elementem terapii jest działanie interwencyjne w środowisku pacjenta. W tym celu terapeuta podejmuje współpracę z innymi pracownikami medycznymi, pomocy społecznej, ośrodkami wsparcia, rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz jednostkami związanymi z zatrudnianiem.
Pomaga także rodzinie podopiecznego w rozwiązywaniu sporów i budowaniu prawidłowych relacji opartych na akceptacji i wzajemnym zrozumieniu.
Terapeuta środowiskowy udziela realnego wsparcia podopiecznemu, pracując z nim bezpośrednio i dokładnie dokumentując podejmowane działania.
Zakres działania terapeuty środowiskowego:
- rozpoznawanie potrzeb i możliwości pacjenta/podopiecznego;
- planowanie działań terapeutycznych oraz opracowywanie indywidualnego i społecznego planu wsparcia;
- powadzenie treningów umiejętności społecznych;
- edukowanie otoczenia pacjenta w sprawach związanych z chorobą;
- prowadzenie interwencji środowiskowych;
- współpraca z zespołem terapeutycznym oraz placówkami ochrony zdrowia i pomocy społecznej;
- prowadzenie dokumentacji pracy z pacjentem/podopiecznym;
- wykonywanie działań zapobiegających stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicznymi;
- pozyskiwanie informacji o możliwych szkoleniach umożliwiających zdobycie zatrudnienia przez pacjenta/podopiecznego.
Terapeutą środowiskowym może zostać osoba posiadająca co najmniej wykształcenie średnie oraz ukończone szkolenie z zakresu terapii środowiskowej. W trakcie szkolenia kandydaci na terapeutów zdobywają wiedzę i umiejętności z zakresu: psychologii, pedagogiki, socjologii, psychiatrii, geriatrii, podstawowych technik psychoterapeutycznych, patologii z klinicznym zarysem schorzeń i innych niezbędnych do pracy w zawodzie.
Wybierz studia z zakresu terapii środowiskowej
Terapeuta środowiskowy jest zawodem o charakterze opiekuńczym - pracuje z osobami z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi. Jego rolą jest udzielanie wszechstronnego wsparcia i pomocy terapeutycznej pacjentom, ich rodzinie oraz społeczności lokalnej. Najważniejszym zadaniem terapeuty środowiskowego jest nawiązanie kontaktu z podopiecznym i rozpoznanie jego potrzeb oraz możliwości.
Praca terapeuty środowiskowego rozpoczyna się od zapoznania z sytuacją pacjenta. Planuje on konkretne działania terapeutyczne i opracowuje indywidualny plan zajęć dla swoich podopiecznych. Istotnym elementem terapii jest działanie interwencyjne w środowisku pacjenta. Następuje to w ramach wielospecjalistycznego zespołu - terapeuta podejmuje współpracę z innymi pracownikami medycznymi, pomocy społecznej czy ośrodkami wsparcia. Pomaga on rodzinie pacjenta w rozwiązywaniu sporów, prowadzi edukację rodziców i wychowawców, która ma na celu rozwinięcie ich umiejętności dobrego kontaktu z dzieckiem, umacnianie więzi emocjonalnych i wprowadzanie w normy społeczne.
Aby podjąć się takiego wyzwania i zostać specjalistą w tym zakresie, należy mieć co najmniej wykształcenie średnie i ukończyć szkolenie lub studia z zakresu terapii środowiskowej. W trakcie studiów terapia środowiskowa, studenci zdobywają wiedzę i umiejętności z zakresu: psychologii, pedagogiki, socjologii, psychiatrii, geriatrii, podstawowych technik psychoterapeutycznych, patologii z klinicznym zarysem schorzeń i innych niezbędnych do pracy w zawodzie.
Studia terapia środowiskowa – co dalej?
Osoba po studiach terapia środowiskowa w swojej pracy będzie przede wszystkim rozpoznawała potrzeby i możliwości podopiecznego, planowała działania terapeutyczne z indywidualnym planem wsparcia, zwykle współpracując przy tym z zespołem terapeutycznym oraz placówkami ochrony zdrowia i pomocy społecznej. Poza tym posiądzie ona kompetencje, które pozwalają na prowadzenie treningów umiejętności społecznych, a w szczególnych przypadkach nawet prowadzenie interwencji środowiskowych.
Absolwent studiów terapia środowiskowa może podjąć zatrudnienie we wszystkich placówkach zajmujących się udzielaniem pomocy dzieciom i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi, emocjonalnymi, behawioralnymi i ich rodzinom, np. w szkołach i przedszkolach (w tym specjalnych), w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, na oddziałach psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży, czy w ośrodkach leczenia uzależnień.
